داوطلبانی که در یکی از نوبتهای کنکور تجربی ۱۴۰۴ شرکت کردهاند و طبق کارنامه اولیه خود، در دورههای مختلف روزانه، نوبت دوم (شبانه)، شهریهپرداز، پردیس خودگردان، غیرانتفاعی یا پیام نور مجاز شناخته شدهاند، امکان شرکت در انتخاب رشته تجربی را دارند. این داوطلبان میتوانند با مراجعه به دفترچه انتخاب رشته تجربی، حداکثر ۱۵۰ کدرشته محل را از میان دورههایی که در آنها مجاز هستند، با رعایت اصول علاقه، اولویتبندی و منطق انتخاب کنند و در سامانه انتخاب رشته سازمان سنجش ثبت نمایند.
انتخاب رشته کنکور تجربی بهدلیل تعداد بالای شرکتکنندگان، رقابت فشرده و وجود رشتههای بسیار پرمتقاضی مانند پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و رشتههای پیراپزشکی، پیچیدگی و حساسیت بیشتری در مقایسه با سایر رشتهها دارد. علاوهبر این، ضوابط مختلفی که از سوی سازمان سنجش برای دورههای مختلف تعیین شده، مانند بومیگزینی، سهمیهها و ظرفیت محدود دانشگاهها، اهمیت انتخاب رشته کنکور تجربی را دوچندان میکند. از همین رو، داوطلبان باید با دقت، آگاهی و در صورت نیاز با کمک مشاورین متخصص، برای انتخاب ۱۵۰ کدرشته خود تصمیمگیری کنند تا بهترین نتیجه را متناسب با شرایط خود بهدست آورند. در ادامه به راهنمای انتخاب رشته تجربی و ضوابط آن پرداختهایم، با ما همراه باشید.
انواع فرآیند انتخاب رشته برای داوطلبهای رشته تجربی
فرآیند انتخاب رشته تجربی برای داوطلبان تجربی ۱۴۰۴، در قالب چهار مسیر اصلی انجام میشود که هر کدام شرایط، مراحل و ضوابط خاص خود را دارند. بسته به اینکه داوطلب در کنکور سراسری شرکت کرده باشد یا نه، و اینکه قصد انتخاب رشته در دانشگاههای سراسری، آزاد یا بر اساس سوابق تحصیلی را داشته باشد، لازم است با دقت نسبت به هر مسیر اطلاعات لازم را کسب و انتخابهای خود را انجام دهد. در ادامه، انواع فرآیندهای مربوط به انتخاب رشته تجربی را معرفی میکنیم:
1- انتخاب رشته کنکور سراسری تجربی
انتخاب رشته کنکور تجربی برای داوطلبانی فعال میشود که در یک یا هر دو نوبت کنکور سراسری ۱۴۰۴ شرکت کردهاند و طبق کارنامه اولیه، در دورههایی مثل روزانه، شبانه، پردیس خودگردان، غیرانتفاعی یا پیام نور مجاز به انتخاب رشته شدهاند. این فرآیند از طریق سایت سازمان سنجش به نشانی sanjesh.org انجام میگیرد. داوطلبان باید بر اساس دفترچه انتخاب رشته تجربی ۱۴۰۴، نهایتاً ۱۵۰ کدرشته محل را با اولویت علاقه، توانایی و احتمال قبولی انتخاب کنند.
رشتههای پرمتقاضی مثل پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و دامپزشکی دانشگاه آزاد نیز از طریق همین انتخاب رشته کنکور سراسری و در کنار دورههای روزانه، شبانه، پردیس خودگردان و غیرانتفاعی، قابل انتخاب هستند. در این مرحله، تسلط بر راهنمای انتخاب رشته تجربی نقش مهمی در بهینهسازی شانس قبولی خواهد داشت.
⭕️ در نظر داشته باشید که در صورت ثبت نام در یکی از مراحل کنکور سراسری، چه در هیچ دورهای مجاز به انتخاب رشته نشده باشید یا حتی آزمون شرکت نکرده باشید، فرم انتخاب رشته با آزمون و بدون آزمون کنکور سراسری، برایتان فعال میشود و حتی اگر صرفا قصد انتخاب کد رشتههای با سوابق تحصیلی را دارید، میتوانید در فرم انتخاب رشته خود، 150 مورد را از میان کد رشته های بدون کنکور موجود در دفترچه انتخاب رشته تجربی ۱۴۰۴ انتخاب کنید و دیگر نیازی به شرکت در انتخاب رشته دانشگاه سراسری صرفا با سوابق تحصیلی نخواهید داشت.
2- انتخاب رشته دانشگاه سراسری صرفا با سوابق تحصیلی
برای داوطلبانی که به هر دلیلی در کنکور سراسری شرکت نکردهاند، انتخاب رشته صرفا بر اساس سوابق تحصیلی مقدور است. این انتخاب رشته نیز از طریق سایت سازمان سنجش انجام میشود و شامل کدرشتههای بدون کنکور دانشگاههای سراسری، غیرانتفاعی و پیام نور میباشد. داوطلبان رشته تجربی میتوانند بر اساس دفترچه انتخاب رشته بدون کنکور ۱۴۰۴، از میان تمامی گروههای آموزشی (تجربی، ریاضی، انسانی، هنر و زبان)، نهایتاً ۱۰۰ رشته محل را انتخاب کنند.
⭕️ توجه کنید که چنانچه هم در انتخاب انتخاب رشته با آزمون و بدون آزمون کنکور سراسری و هم در انتخاب رشته با سوابق تحصیلی دانشگاه های سراسری شرکت کرده باشید، انتخاب رشته با سوابق تحصیلیتان حذف شده و معیار قبولیتان بر اساس انتخاب رشته کنکور سراسری خواهد بود.
3- انتخاب رشته دانشگاه آزاد با آزمون
داوطلبانی که در کنکور سراسری شرکت کردهاند و طبق کارنامه اولیه، مجاز به انتخاب رشته دانشگاه آزاد شدهاند، میتوانند در انتخاب رشته تجربی دانشگاه آزاد شرکت کنند. این فرآیند بهجز رشتههای پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و دامپزشکی، از طریق سایت دانشگاه آزاد به نشانی azmoon.org انجام میشود. امکان قبولی در انواع رشتههای پرمتقاضی پیراپزشکی نظیر فیزیوتراپی، پرستاری، علوم آزمایشگاهی و … و بسیاری از رشتههای دیگر در دانشگاههای آزاد معتبر، از این طریق امکانپذیر است.
داوطلبان برای ورود به سامانه باید از کد دسترسی درجشده در انتهای کارنامه سازمان سنجش استفاده کنند. سپس با مطالعه دفترچه انتخاب رشته آزاد تجربی ۱۴۰۴، حداکثر ۱۰۰ کدرشته را به ترتیب علاقه و اولویت وارد میکنند. انتخاب رشته ی کنکور در این بخش نیز به مهارت بالایی در چینش انتخابها نیاز دارد.
4- انتخاب رشته بر اساس سوابق تحصیلی دانشگاه آزاد
برای رشتههایی که متقاضی کمتری دارند، انتخاب رشته دانشگاه آزاد با سوابق تحصیلی نیز امکانپذیر است. این فرآیند نیازی به شرکت در کنکور ندارد و ثبتنام به صورت اینترنتی از طریق سایت azmoon.org انجام میشود. داوطلبان رشته تجربی میتوانند در هر کدام از گروههای مختلف آموزشی تجربی، ریاضی، انسانی، هنر، زبان که مایل باشند، انتخاب رشته کنند. فقط در نظر باشید که انتخاب رشته بدون کنکور دانشگاه آزاد برای گروه آموزشی در فرم مجزا انجام میشود و هر داوطلب میتواند در مجموع حداکثر ۲۰ رشته محل را در هر گروه آموزشی انتخاب کند.
گرچه در انتخاب رشته بدون کنکور تجربی، اکثر رشتههای پیراپزشکی نیز به چشم نمیخورند؛ اما این انتخاب رشته، فرصت مناسبی برای ورود به دانشگاه در رشتههای دلخواه برای داوطلبانی است که قصد شرکت در آزمون سراسری نداشتهاند یا موفق به کسب رتبه مطلوب نشدهاند.
در مجموع، انتخاب رشته تجربی با توجه به رقابت بالا و گزینههای مختلف، نیازمند آگاهی و دقت فراوان است. استفاده از مشاورههای تخصصی و مطالعه دقیق راهنمای انتخاب رشته کنکور میتواند نقش تعیینکنندهای در موفقیت داوطلبان ایفا کند.
تحلیل کارنامه کنکور تجربی ۱۴۰۴ برای انتخاب رشته
برای داوطلبانی که قصد انتخاب رشته تجربی ۱۴۰۴ را دارند، تحلیل دقیق کارنامه انتخاب رشته تجربی یا همان کارنامه اولیه آزمون سراسری، اولین و مهمترین گام به شمار میرود. این کارنامه، که از سوی سازمان سنجش منتشر میشود، پایه اصلی انتخاب رشته در دو مسیر اصلی یعنی انتخاب رشته کنکور تجربی برای دانشگاههای سراسری و همچنین انتخاب رشته با آزمون دانشگاه آزاد تجربی محسوب میشود. کارنامه اولیه شامل سه بخش اصلی است:
- اطلاعات هویتی و تحصیلی داوطلب شامل معدل، سهمیه، استان بومی، نوع دیپلم و اطلاعات فردی است.
- نمرات خام و تراز دروس تخصصی و عمومی که در تعیین رتبه داوطلب در زیرگروههای مختلف تجربی نقش دارد.
- وضعیت مجاز بودن به انتخاب رشته در دورههای مختلف از جمله روزانه، نوبت دوم، پیام نور، غیرانتفاعی، پردیس و دانشگاه آزاد.
با بررسی این موارد و مقایسه با رتبه قبولی کنکور تجربی در سالهای گذشته، داوطلبان میتوانند تصمیم بگیرند که در کدام دانشگاهها و رشتهها، شانس قبولی بیشتری دارند. همانطور که اشاره کردیم، انتخاب رشته کنکور تجربی بهخصوص برای داوطلبهایی که رتبهی آنها در مرز برای داشتن انتخابی دقیقتر و هدفمندتر، توصیه میشود از مشاوره انتخاب رشته تجربی تخصصی بهرهمند شوید.
دفترچه انتخاب رشته تجربی ۱۴۰۴
دفترچه انتخاب رشته تجربی ۱۴۰۴ مهمترین مرجع برای داوطلبانی است که قصد دارند در انتخاب رشته کنکور تجربی شرکت کنند. این دفترچه از سوی سازمان سنجش منتشر میشود و شامل لیست کامل کد رشته محلهای ارائهشده در گروه علوم تجربی در دورههای مختلف از جمله روزانه، نوبت دوم (شبانه)، پردیس خودگردان، پیام نور، غیرانتفاعی و چهار رشته پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و دامپزشکی دانشگاه آزاد است. اطلاعات مهمی مانند ظرفیت پذیرش هر رشتهمحل، نوع سهمیه، نوع گزینش بومی یا کشوری، شرایط خاص پذیرش برخی دانشگاهها و توضیحات مهم درباره راهنمای انتخاب رشته تجربی نیز در این دفترچه درج میشود. داوطلبان باید با دقت دفترچه را مطالعه کرده و بر اساس آن، کد رشتههای مورد نظر خود را استخراج و ثبت کنند. داوطلبهایی که در کنکور سراسری تجربی شرکت کردهاند، از میان کد رشتههای موجود در دفترچه انتخاب رشته کنکور سراسری تجربی، امکان انتخاب نهایتا 150 کد رشته را دارند.
⭕️ در نظر داشته باشید که دفترچه انتخاب رشته دانشگاه آزاد تجربی و پذیرشهای بدون کنکور، بهطور مجزا منتشر میشوند و برای انتخاب کدهای رشته آنها، باید به دفترچههای مربوطه مراجعه کنید.
ظرفیت و رتبه قبولی کنکور تجربی ۱۴۰۴
طبق آمار منتشر شده در دفترچه انتخاب رشته کنکور تجربی سال ۱۴۰۳، مجموع ظرفیت پذیرش رشتهمحلهای ارائهشده در دورههای مختلف مانند روزانه، نوبت دوم، پردیس خودگردان، پیام نور و غیرانتفاعی حدود ۶۴۶۹۵ نفر بوده است. البته این آمار شامل رشتههای پرطرفداری همچون پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و دامپزشکی در دانشگاه آزاد نیز میشود؛ اما باید ظرفیت پذیرش سایر رشتههای دانشگاه آزاد را نیز به این عدد اضافه کرد. به طور کلی جدول لیست ظرفیت کلیه رشته های تجربی طبق دفترچه انتخاب رشته تجربی در سال 1403، به شرح زیر است:
دوره | ظرفیت کلی دوره در پذیرش با آزمون و بدون آزمون |
روزانه | 38644 |
نوبت دوم (شبانه) | 2092 |
پردیس خودگردان و ظرفیت مازاد | 4007 |
سهمیه مناطق محروم، زلزله زده و سایر سهمیههای خاص | 280 |
دانشگاه فرهنگیان (ویژه داوطلبان آزاد) | 6905 |
دانشگاهها و موسسات غیر انتفاعی | 4356 |
دانشگاه پیام نور | 6779 |
دانشگاه آزاد (برای 4 رشته مذکور) | 1339 |
ظرفیت مازاد دانشگاه آزاد | 293 |
جمع کل | 64695 |
با توجه به این ظرفیت محدود و رقابت بسیار بالا، تعیین دقیق رتبه قبولی کنکور تجربی برای هر رشتهمحل اهمیت زیادی دارد. در فرآیند انتخاب رشته تجربی ۱۴۰۴، اطلاع از رتبه قبولی کنکور تجربی سالهای گذشته میتواند به داوطلبان در برنامهریزی و چینش درست اولویتها کمک کند. به همین دلیل، مشاوره تخصصی برای انتخاب رشته کنکور تجربی و شناخت دقیق ظرفیتها و رتبههای قبولی، گامی مهم در موفقیت داوطلبان این گروه آموزشی محسوب میشود.
انتخاب رشته دانشگاه آزاد تجربی
انتخاب رشته دانشگاه آزاد تجربی به دلیل حضور رشتههای پرمتقاضی و کاربردی مانند پرستاری، مامایی، علوم آزمایشگاهی و رشتههای توانبخشی، از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به اینکه داوطلبان گروه تجربی معمولاً به دنبال قبولی در رشتههای پزشکی و پیراپزشکی هستند، پذیرش در این رشتهها در دانشگاه آزاد نیز رقابت بالایی دارد و داوطلبان باید با دقت و برنامهریزی صحیح اقدام به انتخاب رشته کنند.
به غیر از چهار رشته پرمتقاضی پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و دامپزشکی، سایر رشتههای گروه تجربی مانند تمامی رشتههای پیراپزشکی، زیستشناسی، شیمی کاربردی، میکروبیولوژی و غیره، به صورت جداگانه از طریق سایت دانشگاه آزاد به نشانی azmoon.org و در فرآیند اختصاصی انتخاب رشته این دانشگاه قابل انتخاب هستند. از این رو، در فرآیند انتخاب رشته تجربی ۱۴۰۴، توجه به تفاوت مراحل انتخاب رشته دانشگاه آزاد و سراسری امری بسیار حیاتی است.
زیر گروه های رشته تجربی در کنکور 1404
در کنکور تجربی 1404، یکی از تغییرات مهم نسبت به کنکورهای سالهای دورتر، حذف زیرگروههای رشته تجربی است. در گذشته، هر رشتهای در گروه آزمایشی تجربی در یکی از زیرگروههای سه گانه این رشته قرار داشت و ضرایب دروس اختصاصی بسته به زیرگروه مورد نظر متفاوت بود. اما با اجرای تغییرات جدید، این ساختار حذف شده و دیگر داوطلبان نیازی به بررسی زیرگروههای مجزا ندارند. در واقع در کارنامه انتخاب رشته تجربی دیگر اثری از رتبه در زیرگروههای مجزا نیست و ضرایب دروس اختصاصی آزمون سراسری برای قبولی در تمام رشتهها، یکی است.
از کنکور تجربی ۱۴۰۲ به بعد، همه داوطلبان باید بر اساس ضرایب ثابت دروس اختصاصی، برای آزمون آماده شوند. این ضرایب برای تمام رشتههای گروه تجربی به صورت یکسان در نظر گرفته شدهاند. زیستشناسی با ضریب ۱۲، شیمی با ضریب ۹، ریاضی و فیزیک با ضریب ۷ و زمینشناسی با ضریب ۱. همچنین، دفترچه سوالات دروس عمومی از کنکور تجربی حذف شده و تمرکز اصلی بر دروس اختصاصی است؛ البته در کنکور 1404 سوابق تحصیلی 60 درصد تاثیرگذار است و هر یک از دروس عمومی در سوابق تحصیلی ضریب خاص خود را دارند. بنابراین، داوطلبان باید با توجه به این ضرایب، برای مطالعه و برنامهریزی درسی خود اقدام کنند.
سهمیهها در انتخاب رشته کنکور تجربی
در انتخاب رشته کنکور تجربی، سهمیهها نقش مهمی در تعیین رتبه و شانس قبولی داوطلبان دارند. مهمترین سهمیه در کنکور، سهمیه مناطق است که تمامی داوطلبان کنکور سراسری در یکی از سه منطقه ۱، ۲ یا ۳ قرار میگیرند. این تقسیمبندی بر اساس محل تحصیل سه سال آخر دبیرستان انجام میشود. منطقه ۱ معمولاً شامل شهرهای برخوردارتر از نظر امکانات آموزشی است، در حالی که مناطق ۲ و ۳ شامل شهرهای کمبرخوردارتر هستند و برای داوطلبان این مناطق، رقابت به نسبت آسانتر خواهد بود.
علاوه بر سهمیه مناطق، برخی داوطلبان دارای سهمیه ایثارگران، جانبازان و خانواده شهدا نیز هستند که میتوانند از آن بهرهمند شوند و در فرآیند پذیرش، رتبهای متناسب با سهمیهشان دریافت میکنند. همچنین در انتخاب رشته تجربی، سهمیه بهیاران وجود دارد که بهطور خاص برای داوطلبانی اعمال میشود که سابقه کار در حرفه بهیاری دارند و قصد انتخاب رشتههای پرستاری، اتاق عمل و هوشبری را دارند. این سهمیه میتواند در افزایش شانس قبولی این دسته از داوطلبان در رشتههای مذکور مؤثر باشد. حداکثر 5 درصد از ظرفیت کد رشته محلها در رشتههای مذکور، به سهمیه بهیاران اختصاص داده میشود.
مشاوره انتخاب رشته کنکور تجربی
مشاوره انتخاب رشته کنکور تجربی بهدلیل رقابت شدید میان داوطلبان این گروه آزمایشی، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. رشتههای پرطرفداری مانند پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و همچنین رشتههای پیراپزشکی، باعث شدهاند که داوطلبان تجربی با رقابت سنگینی مواجه باشند و انتخاب رشته آنها نیازمند دقت، اطلاعات بهروز و شناخت دقیق از ظرفیتها، سهمیهها و الویتبندیها باشد. با توجه به تعداد زیاد متقاضیان، ظرفیت محدود در رشتههای برتر و حساسیت بالای تصمیمگیری در این مرحله، بهرهگیری از یک مشاور باتجربه میتواند به داوطلب کمک کند تا انتخابهایی منطقی، هدفمند و متناسب با رتبه، علاقه و آینده شغلیاش داشته باشد و از اشتباهات رایجی که ممکن است شانس قبولی او را کاهش دهد، جلوگیری شود.
سوالات متداول
آیا زیرگروهها در انتخاب رشته تجربی ۱۴۰۴ حذف شدهاند؟
همانطور که اشاره کردیم، یکی از تغییرات مهم کنکور در سالهای اخیر، حذف زیر گروههای مختلف برای رشتهها بوده و در سال 1404 نیز خبری از زیر گروههای مختلف و ضرایب متفاوت برای درسها نیست.
در انتخاب رشته کنکور تجربی، کدام رشتهها را انتخاب کنیم؟
مطمئنا شبیه اکثر داوطلبها، هدف شما از انتخاب رشته تجربی، قبولی در رشتههایی نظیر پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی بوده است؛ اما اگر به رتبههای قبولی در این رشتهها نزدیک نیستید؛ رشتههای پیراپزشکی نیز بر حسب علاقه میتوانند بازار کار خوبی داشته باشند. البته برای بسیاری از افراد با توجه به استعداد و سلایق، رشتههایی نظیر علوم زیست شناسی، بهداشت، مدیریت و ... نیز جذاب هستند. در هر صورت، در مورد انتخاب رشته، باید حتما با توجه به شرایط خود، تحقیق کرده و مشورت بگیرید.