لیست کامل رشته های انسانی | معرفی کامل و بازار کار

رشته های انسانی تنوع بسیار زیادی دارند و داوطلب‌های گروه علوم انسانی، در زمان انتخاب رشته با گزینه‌های متعددی مانند حقوق، روانشناسی، علوم تربیتی، مدیریت، حسابداری، علوم سیاسی و… روبه‌رو هستند. از آنجایی که مسیر تحصیلی و شغلی هر کدام از این رشته ها متفاوت است، آشنایی دقیق با رشته های علوم انسانی و بررسی علاقه، توانمندی و اهداف فردی اهمیت زیادی دارد. داوطلب‌ها باید با شناخت کافی از رشته های انسانی، چند رشته مشخص را به عنوان گزینه‌های اصلی و هدف خود انتخاب کرده و فرآیند انتخاب رشته کنکور را بر اساس آن انجام دهند. در ادامه به‌طور کامل به معرفی رشته های دانشگاهی انسانی و دسته‌بندی و ترتیب اولویت آن‌ها بر حسب علاقه داوطلب‌ها، پرداخته‌ایم.

ضرورت شناخت رشته های انسانی

شناخت رشته های انسانی یکی از اصلی‌ترین گام‌ها برای یک انتخاب رشته موفق در گروه علوم انسانی است، چرا که رشته های دانشگاهی انسانی هر کدام مسیر تحصیلی و شغلی متفاوتی دارند و نیاز به ویژگی‌های شخصیتی، مهارت‌ها و علاقه‌مندی‌های خاصی دارند. برخی از شاخه های رشته انسانی مانند حقوق، روانشناسی، مدیریت، علوم تربیتی یا مشاوره، با امور اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی سر و کار دارند و داوطلب باید بداند که آیا به چنین حوزه‌هایی علاقه‌مند است یا خیر. بدون این شناخت دقیق، ممکن است داوطلب وارد مسیری شود که نه تنها با توانمندی‌هایش هم‌راستا نیست، بلکه او را از رسیدن به رضایت تحصیلی و شغلی نیز دور می‌کند.

معرفی تمامی رشته های انسانی

رشته های علوم انسانی شامل مجموعه‌ای گسترده از گرایش‌ها و شاخه‌های دانشگاهی هستند که هرکدام مسیر تحصیلی و شغلی خاصی دارند. در ادامه، به معرفی شاخه های رشته انسانی پرداخته‌ایم تا داوطلبان بتوانند با شناخت بهتر، انتخاب دقیق‌تری داشته باشند.

1- رشته های دانشگاهی انسانی – شاخه‌های حقوق و اجتماعی

حقوق	روانشناسي	فلسفه	كارداني علوم قضايي
جامعه شناسي	روابط عمومي	فناوري اطلاعات و ارتباطات	كارشناسي ارشد پيوسته علوم قضايي
علوم قضايي	روزنامه نگاري	مشاوره	كارداني حقوق قضايي
علوم سياسي	علم اطلاعات و دانش شناسي	مطالعات ارتباطي	كارداني روابط كار
علوم تربيتي	علوم ارتباطات اجتماعي	كارداني امور دولتي	كارداني اقتصاد كار و بهره وري
مردم شناسي	مطالعات ارتباطي	زبان شناسي	كارداني حرفه‌اي امور فرهنگي
اقتصاد	مطالعات خانواده	مددكاري اجتماعي

2 – رشته هاي انساني – شاخه رشته‌های مدیریت و حسابداری

مديريت امور بانكي	مديريت بيمه	مديريت كسب و كار	كارداني امور بانكي
مديريت امورگمركي	مديريت صنعتي	مديريت فرهنگي هنري	كارداني امور مالي و مالياتي
مديريت بازرگاني	مديريت مالي	حسابداري
مديريت دولتي	مديريت بيمه اكو	كارداني حسابداري

3- رشته هاي انساني – رشته‌های شاخه تاریخ و معارف اسلامی

كارشناسي ارشد پيوسته معارف اسلامي و ارشاد	باستان شناسي	علوم قرآن و حديث	معارف اسلامي و علوم تربيتي
كارشناسي ارشد پيوسته معارف اسلامي و حقوق	تاريخ	شيعه شناسي	فقه شافعي
اديان و عرفان	تاريخ اسلام	تربيت مروج سياسي	فقه و حقوق اسلامي
اديان و مذاهب	تاريخ تمدن ملل اسلامي	فلسفه و حكمت اسلامي	فقه و حقوق امامي
ايران شناسي	جغرافيا	فلسفه و كلام اسلامي	فقه و حقوق حنفي
معارف اسلامي	معارف اسلامي و اخلاق	فلسفه و عرفان اسلامي	فقه و مباني حقوق اسلامي
معارف اسلامي و اديان	معارف اسلامي و كلام	معارف اسلامي و مديريت	معارف اسلامي و تبليغ و ارتباطات

4 – رشته هاي انساني – رشته‌های گروه آموزش و زبان

آموزش ابتدايي	آموزش علوم اجتماعي	زبان و ادبيات فارسي	آموزش زبان عربي
آموزش زبان و ادبيات فارسي	آموزش الهيات	زبان و فرهنگ عربي	زبان و ادبيات عربي
آموزش تاريخ	آموزش مشاوره و راهنمايي	زبان و ادبيات كردي
آموزش تربيت بدني	آموزش دانش آموزان با نيازهاي ويژه	زبان و ادبيات تركي آذري
آموزش جغرافيا	زبان شناسي	مترجمي زبان عربي

5- رشته های علوم انسانی – سایر رشته‌ها

امنيت اقتصادي	پژوهشگري امنيت	مربيگري عقيدتي	امنيت نرم
امنيت بين الملل	ضد تروريسم	هتلداري	گردشگري
امنيت اطلاعات	علوم ورزشي

ضرایب دروس در رشته انسانی

در سال‌های اخیر، یکی از تغییرات مهم در کنکور، حذف زیرگروه‌های مختلف برای تمامی گروه‌های آزمایشی است. این موضوع باعث شده که دیگر ضرایب دروس برای شاخه های رشته انسانی متفاوت نباشد و همه دروس با ضرایب یکسان برای تمامی رشته های دانشگاهی انسانی در نظر گرفته شوند. این تغییر، فرآیند برنامه‌ریزی برای مطالعه و انتخاب رشته را ساده‌تر کرده اما همچنان نیاز به دقت و شناخت دقیق از رشته‌ها وجود دارد. از سال 1402 حذف زیرگروه‌ها در کنکور عملی شد و به این ترتیب رشته‌های متفاوتی نظیر حقوق و حسابداری، هر دو دارای ضرایب یکسان برای دروس هستند و داوطلب‌ها برای قبولی در رشته های دانشگاهی علوم انسانی، نیازی ندارند که به ضرایب، دقت ویژه داشته باشند. اما به‌طور کلی آشنایی با ضرایب دروس در کنکور انسانی، به داوطلب‌ها کمک می‌کند تا با توجه به اهمیت دروس، زمان صرف کنند.

در کنکور ۱۴۰۴، تاثیر معدل به ۶۰ درصد افزایش یافته و این یعنی بخش عمده‌ای از نتیجه نهایی داوطلب، وابسته به نمرات امتحانات نهایی است. این تغییر نشان‌دهنده اهمیت بالای سوابق تحصیلی در پذیرش دانشگاه‌هاست و داوطلبان باید با جدیت بیشتری برای کسب نمره بالا در امتحانات نهایی سال‌های یازدهم و دوازدهم تلاش کنند. با این وجود، از آنجایی‌که تعداد قابل توجهی از داوطلب‌ها در نمرات امتحانی، عملکرد مشابهی دارند، هنوز هم کنکور، نقش پررنگی برای قبولی در بهترین رشته های انسانی در دانشگاه‌های مطرح دارد.

ضرایب دروس در گروه انسانی
نام درس	ضریب
ریاضی	6
زبان و ادبیات فارسی	8
زبان عربی	5
تاریخ و جغرافیا	5
علوم اجتماعی	5
فلسفه و منطق	5
روانشناسی	2
اقتصاد	2

بهترین رشته های انسانی به ترتیب

اگر سوالتان این است که بهترین رشته های انسانی چیست، باید گفت که پاسخ قطعی و واحد برای همه داوطلبان وجود ندارد و مواردی چون علاقه شخصی، استعداد و حتی سوابق شغلی خانوادگی می‌توانند در مناسبت یک رشته برای فرد، تاثیرگذار باشند. اما به‌طور کلی رشته‌هایی مانند حقوق، علوم قضایی، حسابداری، روانشناسی، بیشترین طرفدار را دارند. رشته‌های مدیریت که تنوع بالایی هم دارند نیز می‌توانند بازار کاری خوبی را فراهم کنند. در ادامه به‌طور مختصر به معرفی شغل و بازار کار رشته های انسانی پرداخته‌ایم.

رشته حقوق

رشته حقوق یکی از شاخه‌های مهم رشته های علوم انسانی است که تقریبا پرطرفدارترین رشته انسانی است. دانشجویان این رشته پس از اتمام تحصیل، می‌توانند در طیف متنوعی از مشاغل مرتبط با لیست شغل های رشته انسانی فعالیت داشته باشند. از جمله این مشاغل می‌توان به وکالت، مشاور حقوقی، کارشناس دادگستری، کارشناس حقوقی و منشی دادگاه اشاره کرد. این رشته با فراهم کردن زمینه‌های علمی و عملی، امکان ایفای نقش مؤثر در نظام حقوقی را برای دانش‌آموختگان خود فراهم می‌سازد.

رشته روانشناسی

رشته روانشناسی یکی از پرطرفدارترین زیر شاخه های رشته انسانی است که به مطالعه رفتار، ذهن و فرآیندهای روانی انسان می‌پردازد. فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در زمینه‌های شغلی مختلفی مانند مشاوره روانشناسی، روان‌درمانی، آموزش، مشاوره، منابع انسانی، روانشناسی صنعتی و بالینی مشغول به کار شوند. درآمد در این حوزه بسته به تخصص، سابقه کاری و محل فعالیت متفاوت است، اما در صورت کسب مهارت‌های حرفه‌ای و داشتن تجربه، می‌تواند قابل‌توجه باشد. توانایی‌هایی مانند مهارت ارتباطی قوی، همدلی، دقت، صبوری و توان تحلیل رفتار انسان برای موفقیت در این رشته ضروری هستند. در نظر داشته باشید که رشته روانشناسی جزو رشته‌های شناور کنکور سراسری است که داوطلب‌های گروه ریاضی و تجربی نیز امکان پذیرش در آن را دارند، اما ظرفیت عمده این رشته به داوطلب‌های گروه انسانی اختصاص دارد.

رشته علوم قضایی

رشته علوم قضایی یکی از بهترین رشته های انسانی به‌شمار می‌رود که با هدف تربیت نیروهای متخصص برای نظام قضایی کشور طراحی شده است. این رشته از زیرمجموعه‌های گروه آموزشی انسانی به شمار می‌رود و دانشجویان آن مفاهیم پایه‌ای و تخصصی مشابه با رشته حقوق را فرا می‌گیرند؛ اما تفاوت اصلی رشته علوم قضایی با رشته حقوق، در این است که علوم قضایی، مصاحبه و شرایط پذیرش خاص خود را دارد و تنها داوطلب‌های پسر، امکان پذیرش و تحصیل در این رشته را دارند.

فارغ‌التحصیلان این رشته، با توجه به بورسیه تحصیلی و تعهد خدمت، اغلب در زمینه‌هایی مانند قضاوت، دادیاری، مشاوره حقوقی، و امور اداری قضایی مشغول به کار می‌شوند. درآمد در این حوزه به دلیل استخدام دولتی و جایگاه شغلی ویژه، از ثبات و مزایای قابل قبولی برخوردار است. برای موفقیت در این رشته، داشتن توانایی تحلیل مسائل حقوقی، دقت، عدالت‌محوری، مهارت‌های ارتباطی قوی و قدرت تصمیم‌گیری سریع از اهمیت بالایی برخوردار است.

رشته حسابداری

رشته حسابداری یکی از کاربردی‌ترین رشته های انسانی در دانشگاه است که با مفاهیمی مانند ثبت و تحلیل فعالیت‌های مالی، تهیه گزارش‌های مالی، حسابرسی و بودجه‌بندی سروکار دارد. حسابداری از رشته‌های شناور است که از سایر گروه‌های آزمایشی غیر انسانی نیز، امکان پذیرش دارد. فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در زمینه‌های شغلی مختلفی مانند حسابدار، حسابرس، مدیر مالی، کارشناس امور مالیاتی، تحلیل‌گر مالی و مشاور مالی در سازمان‌های دولتی و خصوصی مشغول به کار شوند. درآمد شاغلان این حوزه بسته به تجربه، محل خدمت و سطح تخصص متفاوت است، اما در سطوح بالا و با کسب مهارت‌های لازم، می‌تواند بسیار مناسب باشد. توانایی‌هایی مانند دقت بالا، تفکر منطقی، توان تحلیل عددی، تسلط به نرم‌افزارهای مالی و آشنایی با قوانین مالیاتی برای موفقیت در این رشته ضروری‌اند.

رشته علوم سیاسی

رشته علوم سیاسی یکی دیگر از شاخه های رشته انسانی است که در ایران هنوز جایگاه مشخص و محکمی ندارد؛ اما یک رشته بین‌المللی با امکان مهاجرت است. این رشته به بررسی ساختار قدرت، حکومت‌ها، روابط بین‌الملل، سیاست داخلی و خارجی کشورها می‌پردازد. فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در زمینه‌های شغلی متنوعی مانند تحلیل‌گر سیاسی، مشاور امور بین‌الملل، روزنامه‌نگار سیاسی، کارشناس سفارت، پژوهشگر مسائل سیاسی و تدریس در دانشگاه‌ها فعالیت کنند. درآمد در این حوزه بسته به جایگاه شغلی، نوع سازمان دولتی یا خصوصی و سطح تجربه متفاوت است. برای موفقیت در این رشته، توانایی‌هایی مانند تفکر انتقادی، تحلیل وقایع سیاسی، مهارت نگارش قوی، تسلط بر زبان‌های خارجی و آشنایی با مسائل روز دنیا بسیار ضروری است.

انواع رشته‌های مدیریت

رشته مدیریت یکی از پرکاربردترین و بهترین رشته های انسانی است و از رشته‌های شناور کنکور می‌شود که امکان پذیرش از سایر گروه‌های آزمایشی یعنی ریاضی و تجربی را هم دارد، اما عمده ظرفیت آن به رشته انسانی اختصاص دارد. این رشته دارای گرایش‌های متنوعی مانند مدیریت بازرگانی، دولتی، مالی، صنعتی، منابع انسانی و کارآفرینی است. فارغ‌التحصیلان مدیریت می‌توانند در مشاغلی مانند مدیر اجرایی، کارشناس منابع انسانی، تحلیل‌گر کسب‌وکار، مشاور مدیریت، مدیر پروژه، و مدیر فروش در شرکت‌های دولتی و خصوصی فعالیت کنند.

درآمد در رشته مدیریت، بسته به سمت شغلی، تجربه کاری و نوع سازمان، متغیر است و در موقعیت‌های مدیریتی بالا معمولاً بسیار مطلوب است. توانایی‌هایی نظیر مهارت رهبری، تصمیم‌گیری، برنامه‌ریزی، ارتباط مؤثر و تسلط به نرم‌افزارهای مدیریتی برای موفقیت در این رشته ضروری هستند.

رشته های مردم شناسی و علوم تربيتی

رشته‌های مردم‌شناسی و علوم تربیتی از جمله شاخه های رشته انسانی هستند که هرکدام با رویکردی متفاوت به مطالعه رفتار، فرهنگ، آموزش و پرورش انسان‌ها می‌پردازند. این دو از مهم‌ترین رشته های علوم انسانی محسوب می‌شوند که زمینه‌های شغلی متنوعی را برای فارغ‌التحصیلان فراهم می‌کنند؛ از جمله کارشناس فرهنگی، پژوهشگر اجتماعی، برنامه‌ریز آموزشی، مربی در مراکز آموزشی و سازمان‌های مختلف.

رشته اقتصاد

رشته اقتصاد یکی از کاربردی‌ترین رشته های دانشگاهی علوم انسانی است که به بررسی نحوه تولید، توزیع و مصرف منابع می‌پردازد و نقش مهمی در تصمیم‌گیری‌های مالی و سیاست‌گذاری‌های اقتصادی ایفا می‌کند. این رشته از جمله پایه‌ای‌ترین رشته های علوم انسانی به شمار می‌رود و فارغ‌التحصیلان آن می‌توانند در موقعیت‌های شغلی مانند تحلیل‌گر اقتصادی، مشاور مالی، کارشناس بانک، کارشناس بودجه، برنامه‌ریز اقتصادی و پژوهشگر در مراکز دولتی، بانک‌ها، شرکت‌های خصوصی و سازمان‌های بین‌المللی فعالیت کنند. درآمد در این حوزه به میزان تخصص، تجربه و محل اشتغال بستگی دارد و معمولاً در موقعیت‌های کلیدی بسیار مطلوب است. توانایی‌هایی نظیر تحلیل داده‌ها، تفکر منطقی، تسلط بر ریاضیات و آمار و آشنایی با نرم‌افزارهای اقتصادی و مالی برای موفقیت در این رشته ضروری هستند.

رشته مشاوره

رشته مشاوره یکی از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین رشته های علوم انسانی در دانشگاه است که به بررسی، تحلیل و راهنمایی افراد در زمینه‌های روانی، تحصیلی، شغلی، خانوادگی و اجتماعی می‌پردازد. فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در موقعیت‌های شغلی مانند مشاور مدارس، مراکز مشاوره و روان‌شناسی، مراکز بازپروری، سازمان‌های حمایتی و همچنین در حوزه‌های آموزش و پرورش و منابع انسانی فعالیت کنند. میزان درآمد در رشته مشاوره بسته به حوزه فعالیت، سطح تجربه و محل کار متفاوت است، اما در مراکز خصوصی یا با ایجاد کلینیک شخصی می‌تواند افزایش یابد. توانایی‌هایی نظیر همدلی، مهارت شنیدن فعال، توان تحلیل مسائل فردی و اجتماعی، صبر و تسلط بر فنون گفت‌وگو و راهنمایی برای موفقیت در این رشته ضروری هستند.

رشته های انسانی مناسب برای آقایان

برخی از رشته های علوم انسانی به دلیل ماهیت کاری، فرصت‌های شغلی گسترده و امکان ارتقاء شغلی، طرفداران زیادی در بین داوطلبان مرد دارند. از جمله رشته های انسانی مناسب آقایان، می‌توان به حقوق، علوم قضایی، مدیریت بازرگانی و صنعتی، علوم سیاسی، اقتصاد و روان‌شناسی اشاره کرد. این رشته‌ها به دلیل وجود مشاغلی مانند قضاوت، وکالت، مدیر منابع انسانی، تحلیل‌گر سیاسی، مشاور حقوقی و کارشناس امور اجرایی و بین‌الملل که در لیست شغل های رشته انسانی قرار دارند، برای آقایان از جذابیت بالایی برخوردارند. همچنین ویژگی‌هایی مانند قدرت تصمیم‌گیری، مسئولیت‌پذیری و توانایی اداره امور، در بسیاری از موقعیت‌های شغلی مرتبط با این رشته‌ها مورد نیاز است. البته در نظر داشته باشید که داوطلب‌های انسانی برای انتخاب رشته های بدون کنکور محدودیتی ندارند و می‌توانند از لیست رشته های بدون کنکور تجربی یا ریاضی هم انتخاب کنند.

رشته های انسانی مناسب خانم ها

برخی از رشته هاي انساني به‌دلیل انعطاف‌پذیری در محیط کار، امکان فعالیت در حوزه‌های آموزشی، فرهنگی و مشاوره‌ای و سازگاری با ویژگی‌های روحی و ارتباطی زنان، از محبوبیت بالایی در میان خانم‌ها برخوردارند. از جمله رشته های انسانی مناسب خانم‌ها می‌توان به روان‌شناسی، مشاوره، حقوق، علوم تربیتی، آموزش ابتدایی، ادبیات فارسی و مددکاری اجتماعی اشاره کرد. این رشته‌ها که در میان شاخه های رشته انسانی جای می‌گیرند، زمینه‌های شغلی متنوعی مانند مشاور تحصیلی، مربی آموزشی، مددکار اجتماعی، معلم و روان‌شناس را برای خانم‌ها فراهم می‌کنند و با داشتن مهارت‌هایی مانند صبر، همدلی، دقت و توانایی برقراری ارتباط مؤثر، می‌توان در آن‌ها به موفقیت رسید.

جمع‌بندی

رشته های علوم انسانی طیف گسترده‌ای از رشته‌های دانشگاهی را شامل می‌شوند که با پرداختن به موضوعاتی مانند انسان، جامعه، فرهنگ، اقتصاد، سیاست و آموزش، نقش مهمی در توسعه فکری و اجتماعی ایفا می‌کنند. رشته های دانشگاهی انسانی شامل طیف وسیعی از گرایش‌ها مانند حقوق، روان‌شناسی، مدیریت، علوم تربیتی، علوم سیاسی، اقتصاد، مشاوره و بسیاری دیگر هستند که هرکدام فرصت‌های شغلی و مسیرهای تخصصی متفاوتی را برای داوطلبان فراهم می‌کنند. گرچه به‌طور کلی رشته های انسانی در دانشگاه عموما ماهیت چارت دروس حفظی را دارند، اما رشته‌هایی نظیر حسابداری، اقتصاد و مدیریت نیز برای داوطلب‌های با سلیقه متفاوت، در این بین دیده می‌شود. این تنوع باعث می‌شود که دانش‌آموزان علاقه‌مند به حوزه‌های انسانی، بتوانند با توجه به استعدادها و علایق خود، انتخاب‌های متعددی برای ادامه تحصیل و آینده شغلی داشته باشند.

در انتخاب رشته انسانی باید در ابتدا چند مورد از رشته های دانشگاهی انسانی را به‌عنوان رشته‌های هدف انتخاب کرده و بر حسب اولویت‌های خود، کدهای رشته را با ترتیب درست، گزینش کنید. به‌طور کلی فرآیند انتخاب رشته، نیازمند شناخت کافی از رشته‌ها، نحوه بومی‌گزینی، سهمیه‌ها، در نظر گرفتن مواردی چون اعتبار دانشگاه، مسافت، امکانات رفاهی و … دارد و انجام درست آن، نیازمند تجربه و مهارت است. ما در گروه مشاوره رتبه برتر، برای انجام

سوالات متداول